Zawór elektromagnetyczny jest to zawór otwierany i zamykany sygnałem elektrycznym mogący kontrolować przepływ medium w układzie. Składa się z cewki i korpusu. Działanie wywoływane jest polem elektromagnetycznym generowanym cewką przyciągającą zworę.
Podstawowe zasady doboru zaworów elektromagnetycznych:
Istnieją dwie metody doboru elektrozaworu. Pierwszą, a zarazem najprostszą metodą jest dobór zaworu do wielkości przyłącza dopasowanej do pozostałych elementów instalacji. Drugą – dokładniejszą metodą, jest dobranie przyłącza na podstawie współczynnika Kv, oznaczającego wielkość przepływu dla wody w m3/h przy ciśnieniu różnicowym (różnica między ciśnieniem na wlocie i wylocie zaworu) wynoszącym 1 bar.
Niezmiernie istotną informacją jest rodzaj medium jakie będzie przepuszczane i zamykane przez elektrozawór (np. woda / olej / powietrze / para) oraz występowanie ewentualnych zanieczyszczeń. W przypadku chemikaliów powinniśmy znać ich agresywność, dlatego też przy doborze zaworu należy zwrócić uwagę na materiał, z którego wykonany jest zarówno korpus jak i uszczelnienie zaworu. Dla mediów nieagresywnych można stosować zawory z korpusem mosiężnym, natomiast zawory wykonane ze stali nierdzewnej zalecane są dla mediów agresywnych.
Maksymalna oraz minimalna temperatura medium dopuszczalna dla danego zaworu, zależna jest od rodzaju zastosowanego materiału uszczelnienia:
NBR (Nitryl) - 10 /+80°C
EPDM - 10 /+120°C (+140°C dla pary)
FKM (Viton) - 10 /+60°C (140°C dla oleju)
PTFE (Teflon) -10 /+180°C
Jednym z najważniejszych parametrów, na który należy zwrócić uwagę przy doborze elektrozaworu jest ciśnienie różnicowe (różnica ciśnienia między wlotem a wylotem z zaworu). Jego wartość powinna być większa od minimalnego dopuszczalnego ciśnienia dla danego zaworu oraz mniejsza lub równa wartości maksymalnej. W związku z powyższym w zależności od wartości ciśnienia różnicowego wyróżniamy elektrozawory bezpośredniego oraz pośredniego działania. Elektrozawory bezpośredniego działania stosowane są w obiegowych układach zamkniętych lub spustowych, gdzie wartość ciśnienia różnicowego na zaworze jest bardzo niewielka (bliska zeru). W układach otwartych gdzie ciśnienie przed zaworem jest równe np. ciśnieniu pochodzącemu z instalacji wodociągowej, a za zaworem jest równe lub zbliżone do atmosferycznego – wartość ciśnienia różnicowego jest porównywalna z wielkością ciśnienia przed zaworem. Do tego typu aplikacji stosowane są elektrozawory pośredniego działania, które do poprawnej pracy wymagają minimalnego ciśnienia różnicowego w wysokości 0,5 bar.
Wyróżniamy podstawowe dwa stany:
Normalnie zamknięty NZ – zawór bezprądowo zamknięty, w stanie spoczynku nie przepuszcza medium - otwiera się gdy cewka jest zasilana.
Rys. 4. Brak napięcia na cewce: zwora zamyka otwór główny | Rys. 5. Napięcie na cewce: siła elektromagnetyczna wciąga zworę do cewki |
Normalnie otwarty NO – zawór bezprądowo otwarty, w stanie spoczynku swobodnie przepuszcza medium - zamyka się gdy cewka jest zasilana.
Przy doborze elektrozaworu istotne jest podanie napięcia oraz mocy cewki. Ważny jest również rodzaj zasilania – czy jest to prąd stały czy zmienny, jak również podłączenie napięcia. Dostępne są różne opcje (puszka przyłączeniowa, wtyk, kabel, konektor), z których konektor jest najbardziej rozpowszechniony i standardowo przez nas zalecany.